مهندسی کشاورزی - زراعت
آموزش و ترویج تولیدات کشاورزیمهندسی کشاورزی - زراعت
آموزش و ترویج تولیدات کشاورزی
عکس هایی از گیاه روغنی سویا
منتظر نظرات و پیشنهادات شما دوستان هستیم
Email: mafi.hassan@gmail.com
Mobile: 09191878456
ماشینهای برداشت
برداشت: در آوردن محصول از زمین و یا درو کردن محصول را گویند، که نسبت به هر محصول روش برداشت متفاوت است، مثلاً برای یونجه، برداشت بصورت خرد کردن گیاه و یا گوجه فرنگی، دانه ، دانه جیدن و یا برای ذرت دانه ای ، فقط خوشه ها برداشت می گردد.
ماشینهای محصولات استراتژیک مانند علوفه ای ( یونجه یا شبدر) ذرت ، غلات ( جو ، گندم ، ذرت شیرین ، چاودار ، جودوسر...) سیب زمینی، چغندرقند ، پنبه و نیشکر را بطور اجمال مورد بررسی قرار می دهیم.
برداشت علوفه
کلمه علوفه بمعنی اعم، محصولاتی چون سورگم ،ارزن، تیموتی، جودوسر، علف مراتع و حتی گندم و جو را شامل می شود اما منظور از کاربرد ، علوفه در این مقاله گیاهان خانواده بقولات ( لگومینوز) یعنی یونجه و شبدر ، اسپرس و بالاخص یونجه می باشد.
یونجه در ایران از شمال تا جنوب کشت می شود ، در منطقه ساوجبلاغ معمولاً 5 چین درسال و گاهی تا 9 چین می رسد و در ایر ان بیشتر بصورت بسته های مکعبی یاآزاد ببازار می آید ولی در سایر ممالک به شکل بسته های سیلوئی تر، سیلوئی خشک و کسانتره نیز در می آیند.
روشهای برداشت یونجه :
یونجه تازه درو شده دارای رطوبت 70 تا 85 درصد بوده که برای انبار کردن می بایست به رطوبت 20 تا 25 درصد رساند که برای تقلیل رطوبت ممکن است علوفه را در مزرعه بطور طبیعی برای مدت چند ساعت تا چند روز، بسته به گرمی هوا و شرایط جوی و یا از گرمکن ها و خشک کردن مصنوعی استفاده کرد.
هریک از روشهای برداشت یونجة، با اتلاف کمی و کیفی همراه است، 5 تا 15 درصد ماده خشک در زیر خشک کردن طبیعی در مزرعه در اثر فعالیت آنزیمها از بین می رود، خرد شدن و ریختن برگها موجب کاهش کیفیت محصول شده ( چون درصد پروتئین برگ ها بیش از ساقه است)،70 درصد از پروتئین گیاه و 90 درصد کاروتن ( ویتامین) دربرگها جمع شده است لذا تابش طولانی آفتاب، شبنم و باران باعث اتلاف موادغذایی گیاه شده.
در مناطق مرطوب و بارانی ، بهترین روش برداشت آن است که فاصله زمانی بین درو تا جمع آوری از مزرعه را کوتاه نمود، آزمایشات نشان داده که روش خشک کردن علوفه بصورت آزاد درمزرعه 32 درصد افت و خشک کردن در انبار 26 درصد و با روش سیلو کردن 14 درصد افت پروتئین به کل پروتئین محصول را بهمره داشته است.
اولین وسیله برداشت علوفه همان داس بوده است که در برداشت غلات از حدود 5000 سال پیش استفاده می شده و هنوز در خیلی از نقاط ایران و جهان سوم استفاده می شود قداره یا شامیله تکمیل شده داس است که عملکردی بیشتر و خستگی جسمی کمتر بهمراه دارد یک کارگر با یک داس معمولی حدود 250 مترمربع که عبارتی برای یک هکتار 40 نفر با شامیله 1000 مترمربع در روز برداشت می نماید (برای 1 هکتار 100 نفر نیاز است).
ماشینهای دروگری که با نیروی دام کار می کردند در سال 1800 میلادی اختراع شد که اولین نمونه آن صفحه مدوری بود که داس روی آن نصب می گردید و سپس دروگرهائی بااصول قیچی با حرکت رفت و برگشتی تیغه ها ساخته و تکمیل گردید.
ساختمان دروگر شانه ای ( رفت و برگشت)
1- شاسی( در 3 نقطه به دوبازوی تحتانی وساق وسط تراکتور متصل می شود)
2-دستگاه رانش ( حرکت از محور تواندهی تراکتور به این دستگاه که شامل تسمه و چرخ است منتقل می شود)
3-فنر تنظیم وزن ( جهت کنترل وزن دروگر می باشد)
4- حامی میله ایست که پوسته و خارج از مرکز را به شاسی متصل می کند
5- نگهدارنده ، شانه برش را نسبت به تسمه رانش در یک راستا قرار می دهد.
6- ضامن، بصورت قطعه ناودانی و تحت فشار یک فنر که در برخورد شانه برش بامانع، شانه آزاد شده.
7- کفش ها ، شانه برش و ملحقات آن روی دو کفش داخلی و خارجی حمل می شوند.
8- تخته ردیف، تخته چوبی به کفش خارجی متصل است و علوفه بریده شده را به طرف داخل نوار برش ، می راند .
9- چوب ردیف، دسته ای چوبی به وسط تخته ردیف متصل است که از بیرون افتادن ساقه ها بریده شده به قسمت درو نشده،جلوگیری می کند .
10- سیستم خارج از مرکز ( اسانتریک) حرکت حاصل از محور تواندهی تراکتور( دورانی) جهت تامین حرکت تیغه های برش توسط این سیستم تبدیل به حرکت رفت و برگشت می شود.
11- شانه برش از تعداد تیغه های مثلثی که در کنار هم روی تسمه ای که زیر بند شانه می نامیم ساخته شده که این شانه برش (یا قسمت برنده دروگر) در داخل انگشتی ها و روی پهنه دروگر ، حرکت رفت و برگشتی دارد.
تیغه ها دارای آجدار( روی تیغه ) برای محصولات ساقه ضخیم (غلات، یونجه ، شبدر، ...) و سطح تیغه ها را آب کرم می دهند تا شیره گیاهی به آن نچسبیده و این نوع تیغه ها در ماشینهای خودگردانی که شانه برش از سطح زمین ارتفاع بیشتری دارد و نزدیک خـــاک و شن نیست بکار می روند. مورد استفاده تیغه های زیر آجدار، شبیه رو آجدار است و پس از کند شدن می توان دوباره تیز کرد، ولی این کار در تیغه های روآجدار عملی نیست.
تیغه های لبه صاف برای علوفه ساقه نازک چون چمن و آنهائی که هنگام درو شیره نمی دهند مناسب است در شانه برش اکثر دروگرها از این نوع تیغه استفاده می شود.
انگشتی ها چهار نوعند:
الف – سنگلاخی ( جنس فولاد یا آهن چکش خوار سخت) و در زمینهای سنگلاخی بکار می روند.
ب – انگشتی تخت، چون فاقد رویه محافظ بوده ، در درو ، محصولات پرپشت زیاد و یا در هم برهم بودن محصول، احتمال گیر کردن محــــصول در انگشتی ها کمتر بوده مورد استفاده قرار می گیرد.
ج – انگشتی معمولی ، انگشتی دو قلو
تنظیمات :
1- تنظیم تیغه
الف – تنظیم تطبیق خط وسط تیغه از خط وسط انگشتی می گذرد که برای انجام این تنظیم ، شانه برش را بطرف داخل و یا خارج، حرکت داد و یا طول جلاق دست را تغییر داد.
ب - تنظیم صفحات پشت بند ، سائیدگی بیش از حد این صفحات، ارتعاش در شانه برش افزایش یافته که صفحات قابل تعویض بوده و یا اینکه با شل کردن مهره های نگهدارنده ، صفحات را به جلو رانده تا تکیه گاه ثابت گردد .
ج – تیغه گیره ها: گیره ها بدون آنکه فشاری به تیغه وارد کنند روی تیغه ها تماس داشته و اگر سرگیره ها فشار زیادی روی تیغه ها وارد کنند سبب سائیدگی ، فشار بار به محور پی تی او وکاهش روانی حرکت شانه شده، لذا بهترین فاصلهحدود 1 میلیمتر بین قسمت عقب کفی انگشتی و زیر تیغه می باشد
د – تنظیم ارتفاع برش، نسبت به شرایط مزرعه و نوع گیاه متفاوت است و درو یونجه باید سعی کرد که جوانه های نزدیک زمین باقی بمانند تا رشد محصول برای چین بعدی سریعتر باشد.
و – تنظیم انگشتی ها: نوک انگشتی ها بطور معمول باید موازی سطح زمین باشند، اما در زمینهای سنگلاخی آنها را کمی بطرف بالا متمایل کرد تا سنگریزها را رد کنند، در مزارعی که محصول خوابیده یا ورس کرده است ، نوک انگشتی ها را بطرف پایین ببرید تا بتوانند بذاحل محصول نفوذ کرده و آنها را بلند کنند، و برای تمایل نوک انگشتی ها با تمایل شانه نسبت به زمین قابل تغییر است، معمولاً بوسیله اهرمی مخصوص صورت گرفته و یا در بعضی دروگرهای سوار، کوتاه و بلند کردن طول ساقه وسط تراکتور عملی می شود.
انواع دورگرها ( رفت و برگشتی) :
1- دروگر خودگردان ( صندلی دار و بدون صندلی)
2- دروگرتراکتوری ( میان سوار، سوار ، نیمه سوار ) و در بعضی از آنها پشت تراکتور ( ساقه ساز) یا کاندیشیز متصل می گردد که در مجموع آن را موور کاندیشیز گویند.
3- دروگر بشقابی ( اصول ضربه ای) بیشتر برای بریدن علف های هرز، مرغزارها، علوفه کنارجاده ها و زمینهای ورزش بکار می روند. (دروگر بــشقابی برای درو یونجه توصیه نمی شود) ، چون محصول بریده شده را با برشهای مجدد به صورت پودر در آورد و اتلاف می شود) زارعین ایرانی بهرحال ، دروگر بشقابی را بر شانه ای ترجیح می دهند چون ساختمان نسبتاً ساده تری داشته تعداد تیغه ها و تنظیمات کمتر و ساده تری داشته.
ساختمان دروگر شانه ای:
1- شاسی
2- دستگاه رانش (تسمه، چرخ تسمه و جعبه دنده) ، جعبه دنده دو وظیفه دارد یکی تغییر مسیر انتقال قدرت ( حرکت دورانی محور تواندهی در سطح افق را به حرکت روانی در سطح قائم تبدیل می کند) و دیگری افزایش سرعت 540 دور در دقیقه محور تواندهی به سرعت مناسب 3000 تا 2500 دور در دقیقه برای بشقابها.
3- دستگاه برش: متشکل از یک جعبه دنده و 2 یا چند بشقاب، معمولاً دارای 2 یا 3 و گاهی 4 تیغه می باشد و حرکت بشقابها از زیر و یا از بالا تأمین می گردد.
تعداد بشقابها از 2 تا 8 متغیر است، قطر بشقابها در چند بشقابی 20 سانتی متر ولی در دو بشقابی های بزرگ، ممکن است به 80 سانتی متر و بیشتر هم برسد،
تعداد تیغه ها در هر بشقاب نیز بسته به نوع دورگر متفاوت است معمولاً 2 یا 3 ولی گاهی به 4 عدد می رسند ( تیغه ها با زوایای مساوی روی هر بشقاب قرار دارند) و شکل تیغه ها درتمام طول مستطیلی است و یا در انتها مثلثی شده اند، دو طرف تیز هستند که پس از سائیده شدن می توان آنها را جابجا کرد و یا تیز کرد.
جعبه دنده دستگاه رانش و برش معمولاً از یکدیگر مجزا بوده لذا باید جداگانه واسکازین(90) ریخت .
4-حفاظ، سرعت دوران زیاد بشقابها سبب پرتاب سنگ و مواد جامد به اطراف می گردد از اینرو نوعی حفاظ ( برزنشی - فلزی) بر روی بشقابها استفاده می کنند.
5-سایر قطعات ( تخته ردیف، وسایل تنظیم چون فنر وزن ، ضامن و ...)
نوع دیگر از دورگرها با اصول ضربه کار می کنند دروگر شلاقی گویند که تیغه ها بصورت عمودی روی یک محور استوانه ای بطور زیگزاک قرار گرفته اند که با چرخش استوانه، علوفه بریده شده به بالا و عقــــب پـــرتاب می گردند و عرض کار دستگاه به پهنای طول استوانه می باشند
درو ساقه ساز یا کاندیشنر
یونجه درو شده را پس ازکاهش محتوای رطوبت برگ به مقدار معین بسته بندی می نمایندو چون ، رطوبت ساقه هنوز بیش از مقدار مجاز است و امکان کپک زدن و ضایعات وجود دارد، ساقه را در چند نقطه ترک داده تا آب آن سریعتر تبخیر شود و امکان خشک شدن همزمان برگ و ساقه پیش می آید، از اینرو وسایلی را برا ی ترک دادن و یا مچاله کردن ساقه و محصول ساخته شده است، که به ساقه سازها معروفند و می توان بطور یک دستگاه مستقل پس از موور( دورگرها) استفاده گردد یا توأماً یک ماشین بوده باشد.
شامل قسمت های : شاسی، دستگاه رانش( تعدادی چرخ دنده) ، شانه برش ، چرح فلک، غلطکها، ردیف کن و کفشها.
اگر سر و صدای زیاد از دستگاه شنیده شد، می تواند اثر نزدیک بودن غلطکها باشد و یا تنظیم غلطکها درست نباشد و اگر در برداشت، برگها صدمه دیده باشند و ریزش آنها در روی زمین بهمراه باشد بـــه دابـــل سرعت زیاد چرخ و فلک است و یا فاصله غلطکها کم است و یا بیش از اندازه له می کند.
جاروها ( ریک ها) کاشت علوفه با درو کردن خاتمه نمی یابد و چون علوفه گیاهی پرآب است باید قبل از انبار کردن خشک شود و خشک کردن محصول در مناطق پر آفتابی، با کاربرد موور کاندیشنر ( دروساقه سازها) ممکن است، مشکلی نباشد ولی در مناطق کم آفتاب و مرطوب و حتی در نواحی خشک، اگر پس از درو بارندگی شود، مسئله آخرین اســــت، لذا در هر دو منطقه برای جمع آوری محصول، لازم است آنها را ردیف نمود که با ماشینهای ریک ( جارو) انجام می شود و گاهی لازم می شود چند ردیف را به علت کم پشتی محصول، یک ردیف کرد تا خوراک مناسب برای ماشینهای عملیات بعدی مثلاً بسته بند فراهم آید و زمانی نیز به علت پرپشتی محصول پس از درو ، ممکن است الزام در دو یا چند ردیف کردن یک ردیف پیش آید.
جابجا کردن ردیف و هوا دادن از دیگر کارهائی است که جارو می تواند انجام دهد جاروهای متداول امروزی به دسته مورب، خورشیدی و بخش کن تقسیم می شوند.
در جاروهای مورب احتیاج به نیروی محرکه داشته که از چرخ آنها و حور توندهی و یا نیروی هیدرولیک تأمین می گردد و از نظر نحوه اتصال به تراکتور نیز دارای دنباله بند، نیمه سوار و سوار هستتند.
جاروهای خورشیدی : در ایران 4 خورشیدی از نوع سوار بوده و انواع بزرگتر آنها ممکن است نیمه سوار باشند و حرکت دورانی از چرخها در اثر تماس نوک انگشتی محیط چرخها با زمین و یا علوفه تأمین می گردد و این نوع جهت تبعیت از بلندی زمین، جهت انجام کار بهتر بوده ( بدلیل سادگی و تنظیمات کمتر) و همچنین جابجائی خورشید ها، مورد پسند بهتری برای کشاورزان است و خورشیدی ها ممکن است توپرو یا توخالی باشند.
اگر در عملیات با جاروی خورشیدی ملاحظه شد که علوفه جا می ماند ، بدلیل شکسته شدن انگشتی هاست که می بایست عوض کرد و همچنین وقتی در حین جارو کردن علوفه می پرد. بدلیل پرش خورشیدی ها است که می بایست فشار تایر ( نیمه سوار) را امتحان نمود و یا سرعت پیشروی را کم نمائیم. و اگر شکستگی پیاپی انگشتی بهمراه بود می توان پوسیدگی و زنگ زدگی آنها را چک کرد و همچنین خیلی سطح زمین قرار گرفته اند را، تنظیم کرد. دلیل اینکه وقتی علوفه به انگشتی گیر می کند این است که سطح مزرعه برای جارو کردن خیلی خیس است.
نوع دگیر جاروها، پخش کن می باشند که در مناطق بسیار مرطوب و کم آفتاب بکار می روند به این به عبارت که علوفه برای خشک شدن چند روزی روی زمین مانده و به زمین جسبیده که با این ماشین آن را بلند کرده و پوف داده تا کپک نزند و بیشتر از نوع سوار می باشد.
بسته بندها ( بیلرها)
ماشینهای دنباله بند بوده و حرکت را از محور توان دهی می گیرند و علوفه را پس از برداشت از زمین بصورت بسته های ( مکعبی ، استوانه ای) در می آورند.
قسمتهای مختلف :
1- قسمت بردارنده علوفه
2- قسمت خورنده ( خوراک دهی) بصورت هلیس یا پیچ ارشمیدس
3- چنگالها
4- پیستون
5- فضای بسته بند
6- چرخ ستاره ای ( جهت تنظیم طول بسته )
7- دستگاه گره زن ( معمولاً 2 عدد) که سوزن به ازاء هر گره زن ،2 عدد می باشد
8- ناودانی ( تنظیم فشردگی بسته علوفه )
9- چرخ طیار( تبدیل حرکت غیریکنواخت )
ارتفاع بردارنده نسبت به زمین به اندازه ای باشد که اگر زیاد باشد، علوفه روی زمین مانده و اگر کم باشد موجب صدمه خوردن انگشتی ها و همچنین ورود خاک و شن بداخل دستگاه شده لذا مناسبترین فاصله تا زمین حدوداً 1 سانتی متر است که در بعضی بسته بندها، بطور خودکار بردارنده را با سیم بالا و پائین کرده و در نوع دیگر توسط پیچ که روی دستگاه است بالا و پائین می برند.
یکی از موارد مهم در بسته بندی ، کشش نخ است که اگر فشار نخ کم باشد بسته شل شده و اگر فشا بر نخ زیاد باشد ، نخ پاره می شود. تنظیم فشردگی بسته توسط پیچ های لنگی در انتهای فضای بسته بند در بیرون قرار داشته که دو ناودانی را نزدیک و یا دور می کند و طول بسته توسط چرخ ستاره ای است که محل استقرار آن در ناودان می باشد.
نوع دیگر بسته بندی بصورت استوانه ای است که خاصیتهای اینوع نسبت به بسته بند مکعبی بشرح ذیل است:
1- اگر پس از عمل بسته بندی ، بارندگی شود، آب از بسته استوانه ای نفوذ می کند، در حالیکه مکعبی ها بدلیل فشردگی زیاد نفوذ آب سخت است.
2- استوانه ای شکل را با توجه شکل خاصش می توان در فضای باز گذاشت و اگر برای مدت طولانی باشد در انبار قرار می دهند.
3- حجم بسته بندی استوانه ای معادل 30 بسته مکعبی است لذا حمل و نقل آن صرفه جوئی در وقت است
4- جابجا کردن و یا بلند و پائین کردن بسته های استوانه ای با دستگاه بلند کــــــن خودگردان ( لیفتراک) موجب صرفه جویی در هزینه دستمزدهاست.
5- یکی از اصول مدیریت مزار ع علوفه ای این است که بسته ها زودتر از مزرعه خارج شود تا فضای زیر بسته ها امکان رشد سریعتر داشته باشند، از اینرو بسته های لذا استوانه ای این مزیت را دارا می باشند.
تراکتورهای ساخت کمپانی fendt
دوستان عزیز با نظرات و پیشنهادات خود ما را یاری نمایید
Email: mafi.hassan@gmail.com
Mobile: 09191878456
نکات فنی در زراعت کلزا
منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستیم
۱- شخم : در کشت کلزا تناوب با غلات پائیزه جهت تهیه زمین شخم عمیق لازم است عمق این شخم نباید از عمق خاک زراعی بیشتر باشد در صورت وجود لایه فشرده از دستگاههای زیر شکن استفاده شود . ( شرایط کشت نوتیلیج مستثنی است )
راهنمای کاربرد سوپر جاذب
"منتظر نظرات و پیشنهادات ارزشمند شما هستیم"
Mobile: 09191878456
Email: mafi.hassan@gmail.com
کاشت نهال :
ابتدا گودالی با عمق مناسب حفر نموده سپس حدود 50 گرم سوپرجاذب را داخل گودال می ریزیم وبا مقداری خاک مخلوط می کنیم و نهال را داخل گودال قرار داده و گودال را پر میکنیم . باید سعی شود سوپرجاذب در نزدیکی ریشه قرار بگیرد.
انتقال نهال :
ریشه بدون خاک نهال را در مخزن حاوی ژل سوپرجاذب ( ویژه انتقال نهال ) فرو می بریم ،پس از خارج کردن نهال مقداری ژل به ریشه نهال می چسبد که رطوبت لازم را در طی زمان انتقال حفظ می نماید .جهت کاشت این نوع نهال تمامی مراحل همانند کاشت نهال بدون ژل می باشد و فقط در هنگام کاشت از سوپرجاذب به صورت خشک در گودال به میزان 30گرم استفاده میشود.
درختان زیر پنج سال و درختچه ها:
حدود 100- 200گرم سوپرجاذب خشک به ازای هر درخت توصیه می شود. روش کار به این صورت است که در قسمت سایه انداز درخت که توسعه ریشه بیشتر است 3 حفره 50-40 سانتی متری ایجاد می کنیم اندازه و تعداد حفره ها بستگی به اندازه درخت دارد .در این روش که روش کپه ای ( درون گودال ) است مقداری سوپرجاذب را در کف چاله ها به صورت خشک می ریزیم و سپس روی آن را با خاک معمولی پر می کنیم البته چاله ها باید حداقل 10 سانتی متر از سطح زمین پایین تر باشند . علاوه بر این روش این مواد می توانند به صورت نواری(در محدوده توسعه ریشه دور تا دور درخت نواری به عمق 50-40 سانتی متر حفر می شود و مقدار مشخص شده در کف کانال به طور یکنواخت پخش میشود) و اختلاط کامل (مقدار مشخص شده را باخاک داخل چاله مخلوط کرده و آن را در کف چاله می ریزیم) به کار روند . میزان مصرف سوپرجاذب بستگی به بافت خاک و اندازه درخت دارد.
درختان میوه و جنگلکاریهای شهری:
200- 400گرم برای هر درخت توصیه می شود روش کار به این صورت است که در قسمت سایه انداز درخت که توسعه ریشه بیشتر است 5-3 حفره 50-40 سانتی متری ایجاد می کنیم ( اندازه و تعداد حفره ها بستگی به اندازه درخت دارد ) در این روش که روش کپه ای ( درون گودال ) است مقداری سوپرجاذب را در کف چاله ها به صورت خشک می ریزیم و سپس روی آن را با خاک معمولی پر می کنیم البته چاله ها باید حداقل 10 سانتی متر از سطح زمین پایین تر باشند . علاوه بر این روش این مواد می توانند به صورت نواری و اختلاط کامل (به همان روشی که در بالا توضیح داده شد.) با خاک به کار روند،در هر صورت پس از پایان این مراحل آبیاری انجام می گیرد .
زمینهای چمن:
به مقدار 50 الی 100 گرم سوپرجاذب در هر متر مربع و در عمق 5/2- 2 سانتی متری خاک قرارمی دهیم. روش کار به این صورت است که ابتدا بستر خاک را آماده می کنیم و بعد مقدار توصیه شده را به صورت دستپاش یا بذر پاش در سطح خاک پخش کرده و سپس با برگرداندن این مواد را در لایه 2 الی 5/2سانتی متری قرار می دهیم و به اندازه 10 سانتی متر خاک معمولی روی آن می ریزیم و غلتک می زنیم و بعد عملیات بذر پاشی را انجام می دهیم. دراین روش مقدار آبیاری کمتر از روشهای معمول و همچنین دوره آبیاری طولانی تر می شود .
گیاهان زینتی :
جهت کاشت گیاهان زینتی مانند انواع رزها و غیره ، ابتدا چاله ای به عمق مناسب بوته حفر می کنیم و حدود 20 الی 30 گرم سوپرجاذب بسته به اندازه بوته در ته چا له می ریزیم و با خاک داخل چاله مخلوط می کنیم و آنگاه بوته گل را داخل چاله قرار داده آن راآبیاری می کنیم .
کشتهای زراعی:
بسته به خصوصیات مزرعه از جمله بافت خاک، شرایط اقلیمی منطقه، نوع محصول، دوره آبیاری و. حدود200-100 کیلوگرم سوپرجاذب در هر هکتار (10000متر مربع) خاک استفاده می شود و به دو صورت نواری[1] ، دست پاش[2] اعمال می شود.
[1] روش نواری: سوپرجاذب را ته شیار ریخته و روی آن را با خاک پوشانده و آبیاری می شود .
[2] روش دستپاش یا کود پاش: سوپرجاذب در سطح مزرعه پخش می شود و با ابزار مناسب آنها
را زیرخاک می برند.
پرورش قارچ:
سوپرجاذب به مقدار دو کیلوگرم در هرمتر مکعب با بستر کاشت مخلوط شده و تا حالت اشباع آبیاری می شود.
خزانه نشاء:
حدود 120- 40 گرم سوپرجاذب در هر متر مربع ودر عمق 15-10سانتی متری استفاده می شود.
خزانه نشاء:
حدود 120- 40 گرم سوپرجاذب در هر متر مربع ودر عمق 15-10سانتی متری استفاده می شود.
توضیح مهم:
1- در هر یک از شرایط فوق لازم است تا 3-2 نوبت آبیاری معمولی انجام شود و سپس فاصله آبیاری را افزایش دهید .
2- کاربرد سوپرجاذب بسته به نوع گیاه ، بافت خاک ، شرایط اقلیمی و کیفیت آب ، موجب کاهش آب مصرفی به میزان 70-50%می شود که این مقدار برای گیاهان گلدانی 75-50% ، زمینهای چمن 40- 15%، گیاهان زراعی در شرایط زراعی 40-20% است.
3-قبل از کاربرد از مخلوط کردن سوپرجاذب با هر نوع کود و مواد افزودنی جامد و مایع دیگر جداً خود داری کنید.
4- هنگام کاربرد همزمان از سوپرجاذب و کود و یا هر افزودنی دیگرباید از چالکودهای مجزا استفاده شود . (مانند روش بعلاوه و ضربدر)
5- سوپرجاذب باید دور از رطوبت و نور مستقیم آفتاب نگهداری شود.
معرفی سوپر جاذب
معرفی سوپرجاذب
1- حیات به غذا وابسته است ، غذا به کشاورزی ، کشاورزی به آب . با توجه به خشکسالی های اخیر ، رشد جمعیت وکمبود آب توجه به استفاده بهینه از منابع آب و صرفه جویی در مصرف آب کشاورزی بر تمام مدیران و کارشناسان کشاورزی کشور نمایان گردیده است.
2- آب مهمترین عامل در تولید محصولات کشاورزی و تامین مواد غذایی است. از بین رفتن پوشش گیاهی بر اثر کمبود آب باعث بروز تغییرات آب و هوایی در کره زمین و گرم شدن هوا می گردد در این شرایط هر اقدامی در راستای صرفه جویی در مصرف آب و جلوگیری از هدر رفتن و آلودگی آن اهمیت حیاتی دارد .
کشور ما ایران سرزمینی کم آب و خشک است از میزان کل آب مصرفی بیش از 90درصد آن در بخش کشاورزی مصرف می شود که 65درصد این مقدار به شیوه های غلط آبیاری هدر می رود که بخشی از آن کودهای شیمیایی محلول را شسته و ضمن بردن آنها به عمق باعث آلودگی مقادیر ناچیزآبهای زیرزمینی می شود .
ازجمله راهکارهای مدیریتی که می توان در جهت استفاده بهینه از منابع آبی موجود مورد استفاده قرار بگیرد ، کاربرد مواد جاذب الرطوبت از جمله پلیمرهای آبدوست می باشد که این مواد علاوه بر قابلیت جذب آب ، اصلاح کننده خاک نیز هستند .
امروزه در اکثر نقاط ایران باغداران وکشاورزان با کمبود آب آبیاری وهزینه های بالای آبیاری مواجه هستند که در نهایت موجب بالا رفتن قیمت محصولات وکاهش عرضه وبرهم خوردن تناسب بین عرضه وتقاضا می شود. همچنین نبودن خاک مناسب در بیشتر زمینهای زراعی و باغها باعث پایین آوردن کیفیت محصول می شود . وجود این مشکلات در کشاورزی ، محققان وکارشناسان را بر این داشت تا محصول جدید با قابلیتهای فراوان تولید ودر اختیار کشاورزی قرار دهند.
ساختار سوپرجاذب
پلیمری آبدوست است با شبکه سه بعدی که قابلیت جذب و نگهداری متمایز زیاد آب و محلولهای آبی را دارد حتی اگر تحت فشار باشد . به طور کلی سوپرجاذب ماده ای خشک وبه طور معمول شکر مانند با توانایی جذب آب وبرخی مواد محلول به میزان چندین برابر وزن خود می باشد.
سوپرجاذب دارای 4مش (دانه بندی) مختلف می باشد که بر اساس توصیه کارشناسان بر حسب شرایط مختلف از قبیل نوع کشت ، بافت خاک ، شرایط اقلیمی و.... در اختیار کشاورزان وباغداران قرار می گیرد .
ساختار این مواد به گونه ای است که می توانند در شرایط یونی، فشار ، میکروارگانیسم های خاک ، چندین سال مانند یک مخزن، آب و مواد محلول را جذب ، نگهداری و بر حسب نیاز ریشه (بر اثر اختلاف فشار اسمزی ) در اختیار گیاه قرار دهند.
سوپرجاذب هرگز به مواد اولیه خود بر نمی گردد و واکنشهای این پلیمر به طور کامل غیر سمی است. این پلیمرها موادی آلی اند که در شرایط یونی و میکروبی خاک به آرامی تجزیه می شوند و سرانجام به آب، دی اکسیدکربن ، ترکیبات نیتروژن دار غیرسمی ازجمله آمونیاک تبدیل وبه ماده آلی خاک اضافه می شوند.
این پلیمرها خنثی وبی اثرند که مصرف آنها در کشاورزی و محیط زیست خطری در پی ندارد و ایمنی استفاده از آنها در خاک به وسیله وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا، فرانسه وآلمان تایید شده است. سوپرجاذب ، نوع کشاورزی این پلیمرهاست که استحکام ژل حاصل از آن بیشتر بوده و چندین سال در خاک دوام می آورد.
نحوه عملکرد
سوپرجاذب عمل جذب و حفظ آب و انتقال آن را به ریشه بارها و بارها تکرار می کند.
سرعت جذب با اندازه ذرات سوپرجاذب نسبت عکس وبا دمای محیط تورم نسبت مستقیم دارد.
اگرچه نمونه های با ذرات درشت تر همواره سرعت جذب کمتری دارند اما ظرفیت جذب نهایی آنها هنگام تحت فشار بودن بیشتر از نمونه های ریز است، پس اندازه ذرات را درشت در نظر می گیرند تا تحت فشار خاک ظرفیت جذب بیشتری داشته باشند.
ازدست دادن آب سوپرجاذب فقط تحت شرایط مورد اشاره ذیل صورت می گیرد :
1. براثر اختلاف فشار اسمزی : همین پدیده باعث می شود تا ریشه بتواند آب و محلولهای موجود را به بهترین نحو از سوپرجاذب دریافت کند.
2. تبخیر : با توجه به این که سوپرجاذب در عمق حد اقل 10 تا 50 سانتی متری زیر خاک به کار می رود بنابراین آب ذخیره شده درون آن دچار تبخیر نمی شود.
مزایای استفاده از سوپرجاذب
● بهینه سازی مصرف آب
● تهویه بهینه خاک
● اصلاح خاک و جلوگیری از فرسایش
● افزایش قابل توجه کمی و کیفی محصول
● افزایش تاثیر کود ها و آفت کشها
● جذب حداقل رطوبت موجود در خاک
● تحریک ریشه زایی در درختان
● افزایش قوه نامیه بذر
● امکان کشت در مناطق شیبدار و غیر قابل کشت
● کاهش شیب افت رطوبت خاک پس از آبیاری اولیه
● کاهش بسیار زیاد تلفات نهالکاری
● ارتقا صفات مطلوب چمن از جمله :
● افزایش شدت رنگ ، کا هش میزان پژمردگی ، افزایش تراکم ، افزایش پوشش د هی چمن
دوام وپایداری
شرکت تولیدکننده این محصول دوام عملکرد سوپرجاذب را در خاک حدود 5-3 سال ذکر کرده است که این زمان به بافت خاک ، شرایط اقلیمی ، دما ، وزش باد و... بستگی دارد .
پس از قرار گرفتن درخاک به علت تخریب شیمیایی و میکروبی سالیانه 15-10درصد از کارایی اولیه سوپرجاذب افت می کند
نکته:سوپرجاذب نباید در معرض آفتاب و روی سطح خاک قرار بگیرد زیرا بر اثر تخریب نوری و گسستگی سریع زنجیرهای پلیمری خواص جذبی خود را از دست می د هد .
اصلاح خاک
انقباض و انبساط پی در پی سوپرجاذب بر اثر جذب و از دست دادن آب باعث می شود تا تهویه خاک اطراف ریشه به خوبی انجام شده واصطلاحاً خاک پوک شود که خود فواید بسیار زیادی را به همراه دارد .
با توجه به اینکه خاکهای سبک توانایی ذخیره و نگهداری رطوبت کمی را دارند و خاکهای سنگین میزان رطوبت بالایی را در خود نگهداری می کنند اما رطوبت قابل استفاده گیاه در حدفاصل بین ظرفیت زراعی (f.c ) و نقطه پژمردگی دائم (p.w.p ) نسبتاً کم می باشد ، با اضافه کردن سوپرجاذب به خاک علاوه بر اینکه ظرفیت نگهداری آب در خاکهای سبک افزایش می یابد ، نفوذ پذیری آب نیز در خاکهای سنگین اصلاح شده و از میزان تبخیر آب در خاک کاسته می شود و در نهایت کارآیی مصرف آب آبیاری افزایش یافته و در مصرف آب صرفه جویی قابل ملاحظه ای می گردد. و همچنین از شویش و فرسایش خاک، این ثروت بزرگ جلوگیری نمود.
منافع اقتصادی کاربرد سوپرجاذب
با استفاده از سوپرجاذب شیوه نوینی از آبیاری ارائه شده که با توجه به موارد فوق منافع اقتصادی آن بشرح ذیل می باشد:
1-سوپرجاذب در مناطق خشک با ذخیره آب و در اختیار قرار دادن آن به طور تدریجی و در مناطق مرطوب مانند شمال کشور که دسترسی به آب شیرین با EC مطلوب هزینه بالایی دارد باعث کاهش دفعات آبیاری شده و موجب کاهش هزینه نهایی تا 50 درصد می شود.
2- استفاده از سوپرجاذب موجب می شود تا ریشه گیاه همواره در مجاورت رطوبتی مطلوب بوده در نتیجه محصولی با افزایش کمیت ( حدود 20-10 درصد) و کیفیت بیشتر تولید شود و در نهایت باعث افزایش درآمد حاصله می گردد.
- سوپرجاذب از سویی با جذب بیشتر کودهای ارگانیک ، شیمیایی محلول در آب و همچنین سموم و آفت کشها از هدر رفت آنها به طور چشمگیری جلوگیری می نماید و در نتیجه کاهش قابل ملاحظه ای (بین 50-30 درصد) در مصرف این مواد ایجاد میکند . از سوی دیگر در پی جذب این مواد و نگهداری آنها درون خود ضمن آن که تمامی این مواد را بنا به نیازگیاه در اختیار ریشه قرار می دهد از انتشار آنها در محیط و ایجاد آلودگی مقادیر ناچیز آبهای زیر زمینی جلوگیری می نماید.
4- سوپرجاذب با ایجاد پیوستگی بین ذرات خاک از فرسایش آن به ویژه در مناطق شیبدار جلو گیری کرده و باعث ایجاد و امتداد این ارزش افزوده طی سالیان متمادی در جهت حفظ خاک ، این ثروت بزرگ میشود.
5- استفاده از سوپرجاذب در کشاورزی در مقایسه با انواع روشهای سنتی و پیشرفته آبیاری مانند قطره ای و بارانی به دلیل حداقل سرمایه گذاری اولیه مقرون به صرفه تر می باشد.
نتیجه
بنابراین استفاده از سوپرجاذب به تنهایی یا در کنار سایر روشهای آبیاری در صورتیکه به نحوه صحیح به کار رود و ادامه یابد این توانایی را دارد که زمینهای خشک و غیر قابل کشت کشورمان را با کمترین هزینه از خشکسالی نجات دهد و همچنین تحولی عظیم در کشاورزی و اقتصاد کشاورزان شریف و کلیه مراکز و سازمانهای حفظ و نگهداری منابع طبیعی و فضای سبز کشور ایجاد کند.
منبع : http://www.superjazeb.com